GranFondo La Marmotte

Als de eendaagse cyclo La Marmotte in zijn geheel zou worden opgenomen in het schema van de Tour de France dan zouden renners en volgers de etappe hoogstwaarschijnlijk betitelen als de koninginnenrit. En terecht, want ga er maar aan staan: een tocht door de Franse Alpen van zo’n 175 kilometer over 4 cols waarvan 3 van de buitencategorie en ruim 5000 te overbruggen hoogtemeters.

Soms rijden er ook profs mee, zoals Laurent Brochard en Laurens ten Dam, die de Marmotte in 1992 en 2003 wonnen. De snelsten komen de laatste jaren na zo’n 5,5 uur binnen. De laatste finishers doen er meestal een uur of negen langer over. 

De eerste col die de renners tegenkomen na het vertrek uit Le Bourg-d’Oisans, aan de voet van de Alpe d’Huez, is de Col du Glandon, in het hart van het Grandes Rousses massief. De berg is genoemd naar de vruchten van de beuken die op de flanken groeien. Die worden in het Frans onder de glands (eikels) geschaard.

Vandaar Glandon. De bergpas werd al geopend in 1898 en is slechts open van mei tot oktober, omdat hij de overige maanden onbegaanbaar is wegens sneeuwval.

Het was op deze lange, onregelmatige klim van 24 kilometer dat de grote Eddy Merckx één van de zwaarste dagen uit zijn loopbaan beleefde, feitelijk het einde van de superkampioen. Nadat hij twee jaar eerder in de Tour de France verslagen was door Bernard Thévenet en de editie van 1976 had moeten missen, was Merckx in 1977 voor zijn 6e zege naar Frankrijk afgereisd. Maar Merckx kreeg na een voedselvergiftiging buikloop en in een zware bergetappe brak hem dat op. Kokhalzend beklom Merckx de Col de Madeleine. Twaalf kilometer onder de top werd hij gelost. Op karakter sloot de Belg in de afdaling weer bij de kopgroep aan, maar op de Glandon zagen de toeschouwers Merckx pas echt lijden. Op de plek waar fietsers bij goed weer zicht hebben op de Mont Blanc moest de Kannibaal geregeld overgeven. De rondearts schatte zijn toestand in als zeer kritiek en liet voor de rest van de etappe een ambulance achter de coureur rijden. Merckx kon de hele dag niets eten en verspeelde er de Tour, toch vond hij de kracht om op de slotklim naar Alpe d’Huez nauwelijks tijd te verliezen. Als actief renner zou Merckx nooit meer terugkeren naar de Alpen. Steven Rooks heeft betere herinneringen aan de Glandon. In 1988 kwam hij er als eerste boven, op weg naar zijn zege op Alpe d’Huez en de winst in het bergklassement.
 
Col du Telegraphe

De volgende col dankt zijn naam aan de seininstallatie die voor militaire doeleinden werd aangelegd naast het fort uit de tijd van Napoleon: de Col du Télégraphe. Het wordt ook wel de Satelliet van de Galibier genoemd, omdat beide cols eigenlijk één lange klim vormen. Le Télégraphe is zeker niet de moeilijkste berg van de Marmotte, maar volgens Joop Zoetemelk ‘loopt de Télégraphe niet, je schakelt je een ongeluk’ en Hennie Kuiper merkte op dat ‘de weg pas iets vlakker loopt als je boven de loofbomen komt.’ Toch noemen ook veel renners het een mooie, gelijkmatig klim, bosrijk en, zoals gebruikelijk in de Alpen, met veel haarspeldbochten. Bedrieglijk is de Télégraphe wel op het eind, want als renners vermoeden dat ze bijna boven zijn, blijkt de bergwand toch nog een stuk door te lopen.

In de afdaling (5 km) naar Valloire krijgen de benen heel even rust, en ook het rechte stuk  vals plat (6 km) naar Plan Lachat is aangenaam vanwege het uitzicht over het stroomgebied van de riviertjes die uitkomen in de Valloirette. Als de weg afslaat naar rechts begint het serieuze klimwerk waar Gert-Jan Theunisse zo van hield. ‘Bergen in de Alpen zoals de Galibier lagen mij gewoon goed. Ik vond het prachtig als je boven de 2000 meter kwam, dan konden er maar weinig andere renners mee. In de Alpen is de Galibier de mooiste berg, het echte klimmen.’ Theunisse kwam er in 1989 als eerste boven (net als Joop Zoetemelk in 1972). De Brabander was woest op zijn PDM-ploeggenoten die niet voor hem wilden rijden. Zijn boosheid resulteerde in een solo van 130 kilometer, de zege op Alpe d’Huez en de definitieve verovering van de bolletjestrui.

Ijle lucht

Theunisse kon goed tegen de ijle lucht en op de Galibier is dat een groot voordeel, want al snel na Plan Lachat geraken de renners boven de 2000 meter. Na 27 kilometer klimmen (vanaf de voet van de Télégraphe) komen met een serie slopende haarspeldbochten de zwaarste momenten. Toch is er dan al zicht op de top, aan het einde van een ruig en desolaat rotslandschap waar zelfs in juli soms nog veel sneeuw ligt. De klim vlakt wat af en blijft stabiel oplopen, zo’n 9 procent, maar veel renners rijden hier met trillende benen en hijgen door de zuurstofschuld als een herdershond in een afgesloten auto in de brandende zon. Een troost voor de renners: ook Tourwinnaar noemde het 'een kloteding waar ik nooit goed overheen gekomen ben.' 

In de lange afdaling van de Galibier en de Col du Lautaret (2058 meter) is er kans om nog enigszins te herstellen voor de laatste col van de dag, Alpe d’Huez. Normaal is de Hollandse berg al een potenbreker, maar na 160 kilometer over 3 cols helemaal. Maar wie al zover is gekomen kan de laatste 21 bochten ook nog wel aan, toch? 

Ravitalleringspunten
Waar kun je goed eten tijdens de Marmotte?

  • Na de Barrage du Verney - vlak stuk nadat je de barrage bent opgeklommen
  • Le Rivier d'Allemont - dorp waar de weg iets vlakker loopt
  • Na de eerste afdaling en steile beklimming - kun je snel een gel/reep gebruiken voordat je weer begint met klimmen
  • Na de Barrage du Lac de Grand Maison -  weer een redelijk vlak stuk waar je energie kunt opdoen voor de klim naar de Glandon
  • Enkele kilometers voor de top - daar is er weer een vlakke afdaling
  • Op de Glandon - eet hier een reep zodat deze verteerd kan worden tijdens de afdaling
  • Na de afdaling van de Glandon richting de Telegraph
TIP:  zorg dat je in dit stuk met een groep kunt meerijden.... Dit scheelt heel veel energie die je later weer goed kunt gebruiken
In dit deel van de Marmotte wordt het extra belangrijk om goed te blijven eten en drinken omdat je dan al langzaam moe begint te worden. De momenten waar je kun eten worden schaars door de steilheid van de weg, dorpjes, tunnels en wind....
  • Tijdens de beklimming van de Telegraph en bovenop de Col
  • De Galibier blijft een lastige berg. Pak elke kans die je hebt om te eten....
Afdaling van de Galibier....Tot Bourg d'Oisan heb je een groot deel dalen met nog een klim tussendoor. Probeer in de afdaling zo goed mogelijk te eten.
 
De Route
Download hier de route van La Marmotte:
De Marmotte is een schitterende maar zeer uitdagende tocht voor de geoefende wielrenner. Mooie vergezichten, flinke hoogtemeters en vooral een mentale uitdaging zorgen ervoor dat de Marmotte niet voor iederen is weggelegd. Zorg ervoor dat jouw energieniveau goed verdeeld wordt... De Alpe d'Huez aan het einde is een pittig toetje.